Złap chill…
Wiedza 13 czerwca 2019 Krzysztof Sadecki
Żyjemy w czasach, kiedy mamy zawsze pięknie i młodo wyglądać, osią-gać same sukcesy, mieć nowe pomysły, bywać w modnych miejscach…spać krótko, jeść mało lub dużo za dużo i funkcjonować na 120%…tylko czy
Jako psycholog i psychoterapeutka przyjmuję w moim gabinecie coraz większą grupę pacjentów cierpiących na chroniczny stres. Przyczyny tego zaburzenia bywają różne, ale najczęściej są związane z postawieniem sobie zbyt wysokich oczekiwań.
Warto przyjrzeć się temu czym właściwie jest stres, jak go rozpoznać i jak sobie z nim poradzić. Stres sam w sobie nie jest niczym złym. W przeszłości miał swoją bardzo ważną funkcję…pomagał ocenić sytuacje ryzykowne i mobilizował do ataku lub ucieczki.
Dziś nie jesteśmy atakowani przez dzikie zwierzęta, ale nadal potrzebujemy stresu, żeby nas mobilizował do działania i napędzał…Niestety nadmiar sytuacji trudnych w naszym życiu, może generować nadmiar stresu..a co za tym idzie nadmiar kortyzolu (hormonu stresu). Przyjrzyjmy się przez chwilę co właściwie dzieje się w naszym organizmie, kiedy mamy nadmiar kortyzolu i z czym wiąże się jego zbyt wysokie stężenie. Kortyzol jest hormonem steroidowym, ma wpływ na stężenie glukozy we krwi, a wraz z reakcją organizmu na stres, po-ziom glukozy ulega wzrostowi.
Normą jest, że stężenie kortyzolu we krwi ulega zmianie w zależności od pory dnia. I tak rano jest najwyższe, a w ciągu dnia maleje tak, aby osiągnąć najniższą wartość około północy. Co wydaje się być całkiem oczywistą sprawą. Ciągły i przewlekły stres powoduje znaczne zwiększenie stężenia kortyzolu we krwi praktycznie przez cały czas. Prowadzić to może do otyłości, nadciśnienia tętniczego, osteoporozy, zaburzonej odporności organizmu, upośledzonej tolerancji glukozy (zaburzona gospodarka węglowodanowa).
Jak widać stres może w istotny sposób wpływać na nasze zdrowie somatyczne, ale innym równie ważnym zagrożeniem wynikającym z jego nadmiaru jest uszczerbek na zdrowiu psychicznym. W konsekwencji przeżywania silnego stresu mogą pojawić się zaburzenia ta-kie jak depresja, lęki, bezsenność, zaburzone łaknienie, apatia, dystymia, ogólny brak zadowolenia i satysfakcji z życia, myśli samobójcze i wiele innych.
Skąd pojawia się stres? Jakie wydarzenia w życiu człowieka generują jego największy poziom?
Przypomina mi się pacjentka, która pojawiła się w moim gabinecie dwa miesiące po śmierci małżonka .. To najwyżej uplasowana pozycja na liście najbardziej stresujących zdarzeń. Kobieta w ciągu jednej doby osiwiała, w ciągu miesiąca schudła ponad 15 kilogramów, cierpiała na bezsenność, płaczliwość, apatię, a także zaburzenia adaptacyjne. Na początku wizyty polegały głównie na milczeniu i byciu z nią podczas godzinnej sesji, gdzie właściwie przez cały czas płakała. Z czasem pacjentka zaczęła przeżywać żałobę i stres mijał. Gdyby jednak poziom stresu utrzymywał się na tym samym poziomie przez dłuższy czas, pacjent-ka ucierpiałaby także somatycznie i zaczęła-by chorować.
Kilka miesięcy od czasu pierwszej wizyty, pacjentka zaczęła przesypiać większą część nocy, a także zjadać pełnowartościowe posiłki. Ko-lejnym wydarzeniem wpływającym w znacz-ny sposób na poziom kortyzolu we krwi jest rozwód. Sama sytuacja rozpadu rodziny jest trudna i okupiona stresem, a niejednokrotnie ludzie podczas rozwodu walczą ze sobą, robiąc sobie ogromną krzywdę na lata…
Paradoksalnie dobre wydarzenia w naszym życiu, ta-czy nawet takie jak ślub, ciąża, czy nawet czas świąt Bożego Narodzenia wpływają na pojawienie się stresu.
Chciałabym także stanąć w obronie cichego zabójcy, jakim niewątpliwie jest stres. Z badań jasno wynika, że krótkotrwały stres może działać pozytywnie na organizm i podnosić odporność. Mała i intensywna ilość stresu może wyostrzyć zmysły, poprawić pamięć. A także w szybki sposób zwalczyć początki infekcji. Osoby przeżywające tak zwany krótko-trwały stres mogą być dzięki niemu bardziej kreatywne i działać intensywniej. Niejednokrotnie decyzje podejmowane pod wpływem stresu są lepsze, niż te nad którymi długo się zastanawiamy. Tu w grę wchodzą także wartości jakimi kierujemy się podejmując decyzje ad hoc- mniej kalkulacji, a więcej uczciwości w stosunku do samych siebie i innych.
Przydatny jest także krótkotrwały stres w pracy, to dzięki niemu wypadamy lepiej podczas wystąpień, prezentacji czy na spotkaniach negocjacyjnych. Przyczyną jest nagła mobilizacja organizmu w sytuacji, którą postrzegamy jako zagrażającą … Z badań wynika także, że bieganie lub wykonywanie ćwiczeń w stanie silnego krótkotrwałego stresu pozwala szybciej spalić kalorie.Jak widać powyżej, stres ma też swoje plusy, ale tylko ten krótkotrwały …
Na koniec chciałabym napisać jak sobie z nim radzić. Sposobów jest wiele i zapewne każdy z nas ma swój .. Najważniejszą częścią radzenia sobie ze stresem jest uświadomienie sobie przyczyny tego stanu. Stres jest tylko objawem. Warto popracować nad oddechem, gdyż do-brze dotleniony organizm o wiele lepiej radzi sobie z napięciami. Warto zachować równowagę w życiu, nie forsując się w pracy, dbając o relacje z bliskimi, aktywność fizyczną, a nawet dobrze zbilansowane posiłki zjedzone na czas.
Jednym słowem Qualities, nie Quantities!