Komu, po półtora roku pandemii, jest trudniej zdobyć pracę i w jakich branżach?
Anna Czurak, Doradca Kariery i Manager Działu Rekrutacji w firmie PERSONIA: Jeśli chodzi o rynek pracy, w tym momencie bardzo dużo ofert dotyczy sprzedaży. Przedstawiciele handlowi, sprzedawcy, doradcy klienta czy handlowcy mają zdecydowaną łatwość wyboru ofert. Podobnie jest w branży IT. Największą trudność natomiast w znalezieniu pracy, niezależnie od branży, mają menadżerowie, ponieważ bardzo dużo osób zarządzających zespołami zostało zwolnionych podczas pandemii.
Czy ruch w zatrudnieniu się zwiększył?
Na samym początku pandemii, w kwietniu i maju 2020 roku wszystkie rekrutacje zostały wstrzymane, mimo że ogłoszenia o pracę pojawiały się na różnych portalach. Ruch na rynku pracy zaczął się w czerwcu. Czerwiec, lipiec, sierpień były dobrymi miesiącami na zmianę pracy. Potem od września przez kolejne pół roku znów zmniejszyła się ilość ogłoszeń o pracę. Pracownicy w tym okresie mieli duże obawy, czy zmienić pracę, bo nadchodziła kolejna fala koronawirusa i lockdown. Rekordowe liczby ogłoszeń zauważamy od lipca tego roku, choć dotychczas w wakacje tych ogłoszeń było znacznie mniej niż w pozostałych miesiącach roku. W sierpniu tylko na portalu pracuj.pl było aktywnych ponad sto tysięcy ogłoszeń. Z kolei w październiku na ponad 50 portalach pracy odnotowano prawie 234 tysięcy ogłoszeń. To pokazuje, że praca rzeczywiście jest i kandydaci mogą przebierać w ofertach. Natomiast trzeba zwrócić uwagę, że w tym momencie najbardziej poszukiwani są specjaliści, którzy mają minimum 2-3 lata doświadczenia w danej branży. Oni teraz są najbardziej kluczowi dla pracodawców.
Jakie są skuteczne taktyki szukania pracy?
Skuteczne taktyki to przede wszystkim wykorzystanie różnych narzędzi. To nie tylko i wyłącznie odpowiedź na ogłoszenia na największym portalu, czyli pracuj.pl. Portali rekrutacyjnych jest bardzo dużo i trzeba cały czas sprawdzać oferty pracy w różnych miejscach. Druga rzecz to wykorzystanie social mediów. Bardzo dużo osób jeszcze nie ma swojego profilu na LinkedInie, a tam naprawdę wielu rekruterów szuka specjalistów. Większość headhunterów swoje poszukiwania kandydatów najpierw zaczyna od LinkedIna i dlatego warto zamieścić tam swój profesjonalny profil. Trzecia rzecz, na pewno polecałabym bardziej aktywne poszukiwanie pracy, czyli bezpośredni kontakt z daną firmą poprzez social media lub stronę internetową.
Jakie trzy porady dałaby pani osobie, która idzie na rozmowę kwalifikacyjną?
Bardzo fajne pytanie, dlatego że jednym z najważniejszych momentów rekrutacji jest pokazanie się na rozmowie rekrutacyjnej z jak najlepszej strony. Pierwsze 5-10 sekund jest kluczowe. Trzeba wejść z uśmiechem na twarzy, z pozytywną energią, nawet zrobić tzw. small talk, czyli powiedzieć coś o danej firmie, podziękować za zaproszenie na rozmowę. Kluczowe jest, by pierwsze wrażenie było pozytywne.
Druga rzecz to odpowiadać z pewnością siebie na pytania, w których możemy mówić o sobie, o firmie, dlaczego chcemy aplikować na to stanowisko pracy. Natomiast w opowiadaniu o sobie w superlatywach należy wykazać się również umiarem i pokorą, aby nie wyjść na zadufaną osobę.
Po trzecie trzeba być dobrze przygotowanym do rozmowy o wynagrodzeniu. Często jest tak, że pokazujemy siebie jako osobę pewną siebie, odpowiadając na większość pytań, a gdy przechodzimy do rozmowy o wynagrodzeniu, nagle się okazuje, że ta pewność siebie gdzieś znika. Na to też zwracam uwagę, bo to bardzo kluczowe zagadnienie w rozmowie z rekruterem. Chciałabym jeszcze podkreślić, że rynek pracy mocno zmienił się w ciągu ostatnich 5-10 lat i obecnie większość rozmów rekrutacyjnych wygląda trochę inaczej. Są to rozmowy bardziej partnerskie i nie aż tak stresujące jak kilka czy kilkanaście lat temu.
Co można zmienić, jeśli przez kilka miesięcy nie możemy znaleźć pracy? Jakie mogą być tego przyczyny? Jak wyjść z impasu?
Przyczyn może być wiele. Z jednej strony może to być źle dopasowane CV do ogłoszenia. CV jest naszą wizytówką. Jeśli ono jest dobrze przygotowane i dopasowane do ogłoszenia, czyli pokazuje pracodawcy, że ja jestem osobą, której on potrzebuje, tzn. mam odpowiednie doświadczenie, umiejętności i wykształcenie, to wtedy łatwiej pracodawcy zwrócić na nas uwagę. Jeśli wysyłamy CV robione 10-15 lat temu w Wordzie, niedopasowane do rynku pracy, to trudniej jest zaciekawić przyszłego pracodawcę i zachęcić do kontaktu. Z drugiej strony, jeśli nie możemy znaleźć pracy mimo bardzo dobrego CV, to należy się zastanowić, co możemy zrobić inaczej. Czasami wystarczy bardziej aktywnie zadziałać na rynku pracy. Czasami wystarczy odpowiednio przygotować się do rozmowy rekrutacyjnej.
Dla mnie, jako Doradcy Kariery i Managera Działu Rekrutacji, który wspiera osoby poszukujące pracy w znalezieniu tej odpowiedniej, ważne jest ustalenie, jak dana osoba rozmawia podczas rozmowy rekrutacyjnej i jak odpowiada na pytania rekrutera. Dzięki temu mogę dać skuteczne wskazówki, w jaki sposób mogłaby to zrobić lepiej następnym razem. Kolejną kwestią jest też ustalenie, na jakie stanowisko kandydat aplikuje i czy jest ono zgodne z jego wartościami oraz umiejętnościami, bo może okazać się, że stanowisko nie do końca jest dla niego odpowiednie. Jest bardzo wiele elementów, na które doradca kariery powinien zwrócić uwagę, aby móc odpowiednio nakierować kandydata na skuteczne działania według realiów aktualnego rynku pracy, czego efektem jest szybsze zdobycie przez niego pracy – często tej wymarzonej.
Chciałam jeszcze zapytać o rolę rekrutera. Czy może on pomóc w określeniu ścieżki kariery? A jeśli tak, to w jaki sposób?
Rekruter raczej nie, ale doradca kariery jak najbardziej. Mam to szczęście, że pełnię obie role i dzięki temu jestem na bieżąco, jeśli chodzi o rynek pracy. Z jednej strony, jako Manager Działu Rekrutacji, prowadzę procesy rekrutacyjne na różne stanowiska do różnych firm i szukam odpowiednich kandydatów dla naszych klientów. Oczywiście mogę pomóc kandydatowi podczas rozmowy rekrutacyjnej, ustalić, jakie ma kompetencje i umiejętności i przekazać kontakt do pracodawcy. Natomiast z drugiej strony, jako Doradca Kariery, mam okazję pracować indywidualnie i wspierać osoby, które szukają pracy i w oparciu o aktualną wiedzę o rynku pracy prowadzę z nimi konsultacje zawodowe lub przygotowuję dla nich profesjonalne CV. Jestem w stanie „wyłuskać” z danej osoby bardzo dużo informacji, aby CV było jak najbardziej skuteczne. Również przygotowuję kandydatów do rozmowy rekrutacyjnej lub pomagam określić ich ścieżkę kariery, którą powinni dążyć. Czasami ludzie nie wiedzą, czy idą w dobrym kierunku, zastanawiają się, czy zmienić branżę lub co tak naprawdę chcieliby robić. Określenie ścieżki kariery wymaga najpierw gruntownej oceny tego, jakie dana osoba ma kompetencje i umiejętności. W Personii rozpoczynamy taki proces od diagnozy potencjału, czyli wywiadu behawioralno-kompetencyjnego oraz testów psychometrycznych. Dzięki temu przygotowujemy specjalny raport, w którym kandydat widzi swoje kompetencje, mocne strony, obszary do rozwoju oraz środowisko pracy, w którym najlepiej będzie się rozwijać. To kluczowe dla osoby, która szuka swojego potencjału, aby ten potencjał określić i na bazie tego przygotować całą ścieżkę kariery.
