Dobre czy tylko DROGIE RĘCE…?

„Sport to zdrowie” – tak mówią. Ale sport to też pieniądze. Zaczynamy je liczyć w chwili, kiedy szykujemy się do kolejnego sezonu narciarskiego, kiedy zmieniamy rower, czy angażujemy się w nową dyscyplinę sportową. Chwila, kiedy pieniądze stają się ważnym elementem związanym ze sportem, przychodzi też wówczas, kiedy nasze dziecko zaczyna trenować, a my musimy płacić jego szkółce czy trenerowi. Ponieważ to bardzo ważny moment w życiu Twojego dziecka, warto mieć pewność, że osoba, którą opłacamy, spełnia nasze oczekiwania, a nasze dziecko jest w dobrych rękach.

Przede wszystkim trener dziecięcy musi zda- wać sobie sprawę z tego, że sport dzieci i mło- dzieży różni się od sportu dorosłych nie tylko ze względu na fizyczne możliwości dzieci, ale również na inną motywację dzieci do upra- wiania sportu oraz ich odmienne potrzeby psychologiczne. Dzieci mają inne oczekiwa- nia wobec sportu niż dorośli i inna jest też ich wytrzymałość na stres, a także powtarzalność treningów. Kompetentny trener dzieci i mło- dzieży zdaje sobie również sprawę z różnic, jakie zachodzą wraz z wiekiem dziecka i po- trafi dostosować wymagania i zachowanie do stadium rozwojowego dziecka.

Niezaspokojenie przez trenera podstawo- wych oczekiwań dziecka i jego potrzeb może prowadzić  do  spadku  zadowolenia  dziecka  z uprawiania sportu, frustracji, przykrych do- świadczeń i w rezultacie trwałego zaprzestania aktywności sportowej. Współpraca z kompe- tentnym trenerem może zaś pozwolić  dziec- ku na rozwinięcie w pełni swoich możliwości     i czerpanie radości ze sportu, a także pomóc rozwinąć umiejętności przydatne w dorosłym życiu, nie tylko w sporcie.

Badania psychologów pokazują, że dla dzieci podczas uprawiania sportu najważniejsze są: dobra  zabawa  i  podnoszenie  umiejętności,  a nie wygrywanie i rywalizacja. Przy wyborze trenera należy zatem zwrócić uwagę na to, jak podchodzi on do osiągnięć swoich podopiecz- nych. Sposób w jaki przekazuje on informacje o osiągnięciach, czy też rzeczy, za które chwa- li swoich podopiecznych, będą wpływały na sposób postrzegania przez dzieci sukcesu. Stawiając za cel zwycięstwo, niezależnie od wykonania i zwracając uwagę wyłącznie na

wynik, trener będzie kształtował w dzieciach przekonanie, że tylko bycie pierwszym może cieszyć, niezależnie od sposobu wykonania zadania czy metod do tego użytych. Nato- miast zwracając uwagę na poziom wykona- nia i podnoszenie umiejętności, trener będzie uczył dzieci czerpania satysfakcji z dobrze wykonanej pracy i zdobywania nowych umiejętności, a nie tylko zwycięstwa. Biorąc pod uwagę, że człowiek może odpowiadać tylko za własny poziom wykonania, nie ma- jąc wpływu na przygotowanie konkurencji, kształtowanie w dzieciach nastawienia na zwycięstwo może prowadzić do niezadowo- lenia, braku satysfakcji, a nawet frustracji. Ba- dania pokazują, że nastawianie na zadania, czyli podnoszenie umiejętności w sporcie, przynosi lepsze rezultaty i wyniki, ponieważ proces nauki i zdobywania wiedzy sam w so- bie sprawia przyjemność, a co za tym idzie – zwiększa motywację do działania.

Wśród zachowań, które dzieci cenią u trene- rów, znalazło się przede wszystkim poświę- canie uwagi i zaangażowanie w treningi oraz zawody, konsekwencja w działaniu, a także inicjatywa ze strony trenera. Dla dzieci ważne są również takie cechy jak cierpliwość, spo- kój i zrozumienie, zdecydowanie – nie lubią one krzyku i braku lojalności ze strony trene- ra. Ważne jest, żeby trener szanował swoje- go zawodnika i nie ograniczał jego uczest- niczenia w decyzjach z powodu młodego wieku – dzieci lubią i chcą wiedzieć dlaczego i w jakim celu mają wykonać ćwiczenie czy zachowywać się w określony sposób. Zdoby- wanie wiedzy sprawia im satysfakcję, a kom- petentny trener powinien tłumaczyć nieja- sności w sposób przystępny i zrozumiały. Żeby sport był dla dziecka satysfakcjonujący, jego relacja z trenerem powinna być swo- bodna i oparta na zaufaniu. Dziecko powinno czuć, że może zwrócić się do trenera ze swo- imi problemami, i że może mu ufać.

W relacji dziecko – trener, w naturalny spo- sób trener staje się dla dziecka autorytetem   i wzorem do naśladowania, ważne są zatem zachowania i wartości, jakie wyznaje trener jako człowiek. Kompetentny szkoleniowiec zdaje sobie z tego sprawę i przekazuje swo- im zawodnikom nie tylko wiedzę techniczną, ale również zasady fair play i wartości, który- mi powinni się oni kierować.

Odpowiednie zachowanie trenera i umiejęt- ność dostosowania się do swoich podopiecz- nych, pozwoli dzieciom nie tylko na czerpanie radości ze sportu, ale także na rozwinięcie w pełni swoich predyspozycji, które przydadzą się naszym dzieciom nie tylko dziś, ale rów- nież w dorosłym życiu. Warto zatem zwery- fikować osobę, w ręce której oddajemy nasz skarb, po to żeby kiedyś nie zarzucić sobie, że ręce te były tylko drogie. ■