Czy odpowiednio wykorzystamy tę (ostatnią) szansę?.
Udało się!
Po kilkunastu miesiącach, przygotowań konsultacji i uzgadniania tysięcy stron tekstu, Komisja Europejska zatwierdziła wszystkie 22 programy operacyjne przewidziane dla Polski. Urzędnicy ministerialni i samorządowi odetchnęli wreszcie z ulgą, że ich praca zakończyła się sukcesem. Zaplanowano wydatkowanie 82,5 miliarda euro na aktywną politykę rozwoju regionalnego, zamiennie czasami nazywaną polityką spójności lub polityką strukturalną. To stanowi ponad 23% łącznej kwoty z 351 mld euro przewidzianych na politykę regionalną wszystkich 28 państw UE w perspektywie finansowej 2014-2020. Powyższe ponad osiemdziesiąt miliardów nie obejmuje dwóch innych programów zaplanowanych dla Polski: programu dotyczącego rozwoju obszarów wiejskich i programu dotyczącego rozwoju obszarów morskich i rybackich. Przeznaczono na nie, odpowiednio, 13,5 miliarda euro i 0,5 miliarda euro.
Negocjacje z tzw. Brukselą były działaniami niewidocznymi dla większości społeczeństwa. A wymagały przeczytania i zrozumienia wielu nowych wymagań stworzonych w Brukseli; uzgodnienia wielu krajowych, regionalnych i lokalnych strategii i programów rozwojowych z obecną strategią rozwoju UE – „Europa 2020”, żmudnych negocjacji z Komisją Europejską i odpowiedzi na setki szczegółowych pytań, itd. Trzeba pamiętać, iż Polska była jednym z pierwszych krajów, w których programy zostały przygotowane i zaprezentowane urzędnikom unijnym – w pierwszej połowie 2014 r.
Za to osiągnięcie w postaci zatwierdzenia programów operacyjnych składamy wszystkim zaangażowanym duże podziękowania. Udało się! I z tego się cieszymy. Ale przecież nie mogło się nie udać. Kwoty dla poszczególnych krajów zostały ustalone dużo wcześniej, w ramach Umowy Partnerstwa. I należało je tylko, lub aż, acz z dużym wysiłkiem, uzgodnić.
Źródełko znów się napełniło
Najwięcej środków przeznaczono na Program Infrastruktura, którego priorytetami są: gospodarka niskoemisyjna, ochrona środowiska, rozwój infrastruktury technicznej w całym kraju i bezpieczeństwo energetyczne.
Drugim pod względem budżetu jest program Inteligentny Rozwój – nowy i najważniejszy program wspierania innowacji w Polsce. W ramach tego programu, obejmującego cały kraj, przedsiębiorstwa powinny przede wszystkim szukać możliwości skorzystania ze wsparcia w rozwoju swoich projektów biznesowych, zwłaszcza małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP).
Program Wiedza Edukacja Rozwój skupia się na: poprawie polityki i działań publicznych na rzecz rynku pracy, edukacji i całej gospodarki; promocji innowacji społecznych i współpracy ponadnarodowej.
Polska Cyfrowa to program, który ma na celu: zwiększenie dostępności do Internetu, stworzenie przyjaznej dla obywatela e-administracji oraz upowszechnienie w społeczeństwie wiedzy i umiejętności korzystania z komputerów.
Program Polska Wschodnia jest ponadregionalnym programem mającym na celu wzrost konkurencyjności i innowacyjności makroregionu Polski Wschodniej poprzez wsparcie innowacyjności i rozwoju badań oraz zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej makroregionu, w szczególności dzięki dostępności transportowej. Program obejmie 5 województw: warmińsko- -mazurskie, podlaskie, lubelskie, świętokrzyskie i podkarpackie.
Pomoc Techniczna ma zapewnić sprawne działanie instytucji zaangażowanych we wdrażanie funduszy, jak również stworzenie skutecznego systemu informacji i promocji funduszy europejskich. Ten program jest przewidziany przede wszystkim dla administracji publicznej. Dodatkowo projekty rozwoju regionalnego realizowane z partnerem zagranicznym zostaną dofinansowane z programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej.
Oprócz wszystkich powyższych działań zaplanowanych dla całej Polski, ważne są również regionalne programy operacyjne (nazywane w skrócie RPO) zarządzane przez Urzędy Marszałkowskie w każdym regionie. Oprócz programów: Inteligentny Rozwój i Polska Wschodnia, RPO są najważniejszymi programami dla MŚP. W każdym z regionów zaplanowano działania wspierające rozwój innowacyjności wśród przedsiębiorstw.
Innowacyjność odmieniana przez różne przypadki
Lektura skrótowych opisów poszczególnych programów operacyjnych daje nam jednoznaczną wskazówkę co jest głównym tematem, celem i środkiem w ramach obecnej perspektywy finansowej UE 2014-202 – innowacyjność.
Wzrost i rozwój innowacyjności musi być widoczny w większości działań, a w szczególności w projektach dofinansowujących rozwój przedsiębiorstw.
Zaczynamy
Oficjalnie – już zaczęliśmy realizację tych programów; ogłoszono już pierwsze konkursy. Niektórzy politycy prześcigają się w podawaniu szybkich terminów ogłoszenia kolejnych konkursów. Ale to jest żmudny i czasochłonny proces, który jednocześnie powinien być przygotowany bezbłędnie i inaczej niż w poprzednim okresie (2007-2013).
Spodziewajmy się, że pierwsze konkursy pojawią się pod koniec drugiego kwartału 2015 r.
Uczmy się na błędach
Jest nadzieja, że błędy popełniane w poprzednim okresie nie będą powtórzone. Szkoda byłoby gdyby Polska nie wykorzystała tych funduszy na uzyskanie podstaw długofalowego wzrostu, po 2020 roku. Dyskusje toczone w Unii Europejskiej sugerują, iż najprawdopodobniej jest to ostatni okres, a ramach którego tak olbrzymie kwoty będą wydawane na politykę strukturalną. To oznaczałoby najprawdopodobniej, że Polska nie otrzyma kolejnej tak wysokiej kwoty na wsparcie naszego rozwoju.
Gdyby taki scenariusz miał się zrealizować, powinniśmy skupić się na jakości wybieranych projektów. Wspierajmy działania, zaplanowane w programach operacyjnych, które dadzą nam podstawy wzrostu po odłączeniu unijnej kroplówki w 2023 roku, gdy skończy się wydawanie euro z obecnego okresu finansowania UE.
Taka zmiana punktu widzenia oczywiście odbije się na szybkości wydawania pieniędzy UE. Należy skończyć z koncentracją na szybkim wydawaniu środków na wszystkim. Udowodniliśmy już, że potrafimy wydawać szybko.
Pokażmy, że potrafimy wydawać środki skutecznie i mądrze. Powinniśmy skoncentrować się na wydawaniu mądrym i przyszłościowym. Wsparcie powinny otrzymać tylko te projekty, które zbudują podstawę do przemyślanego funkcjonowania i rozwoju nowoczesnej gospodarki i społeczeństwa. Powinniśmy ograniczyć wydawanie środków na projekty, które tajemnica poliszynela znane są jako przykłady co najmniej ekstrawaganckiego wydawania funduszy unijnych, np. lotniska regionalne w każdym województwie; aquaparki „w każdym powiecie”; parki-naukowo technologiczne po prostu wynajmujące powierzchnię biurową; zbyt wielkie ekrany dźwiękochłonne przy autostradach; itd. itp.
Konieczna jest kolejna zmiana praktycznego stosowania prawa zamówień publicznych. Ostatnie poprawki służące odejściu od stosowania jedynie kryterium ceny zostały w rzeczywistości ominięte przez dużą część zamawiających sprytnym zabiegiem. Obok nadal najczęściej stosowanego kryterium ceny, pojawiło się drugie kryterium – termin realizacji zamówienia. Taki zabieg powoduje, że spełniony jest wymóg formalny stosowania kilku kryteriów, podczas gdy najważniejszym i jednoznacznym jest kryterium najniższej ceny. A najniższa cena najczęściej oznacza niższą jakość, usług czy produktów.
Ostatnia tak duża szansa
Obecna perspektywa finansowa to jest najważniejsza szansa na wprowadzenie naszej gospodarki na tory i rozpędzenie tego pociągu, który pojedzie w przyszłość bez dopalacza z Unii.
To jest prawdopodobnie ostatnia szansa. Nie zmarnujmy jej.
Read it in english version: http://www.businessmantoday.us/european-funds-f…or-poland-agreed/