Rak piersi, szczególnie wśród młodych Polek w wieku 20-44 lata, jest najczęstszą przyczyną zgonów onkologicznych. Różowe Patrole OnkoCafe, działając u podstaw, często w małych miejscowościach docierają bezpośrednio do kobiet z różnych grup ryzyka i uczą jak prawidłowo wykonać samobadanie.
Rak piersi jest najczęściej diagnozowanym nowotworem złośliwym u kobiet w Polsce. Co roku wykrywa się ponad 22 tys. nowych przypadków, a u 5–10 proc. pacjentek choroba rozpoznawana jest w zaawansowanym stadium. Pomimo postępów w diagnostyce i leczeniu, wykrywalność raka piersi we wczesnym stadium w Polsce wynosi jedynie 41 proc., podczas gdy średnia w Unii Europejskiej przekracza 50 proc. Tego typu dane wskazują, że zbyt wiele kobiet trafia do lekarza już w późnym stadium choroby, co znacznie utrudnia skuteczne leczenie.
Anna Kupiecka, prezes Fundacji OnkoCafe – Razem Lepiej, zwraca uwagę na znaczenie wczesnej diagnozy:
„Edukacja w zakresie profilaktyki raka piersi powinna zaczynać się jak najwcześniej. Kobiety, zwłaszcza młodsze, nie zawsze są świadome swojego ryzyka, a wczesna diagnoza to klucz do skutecznego leczenia. Dzięki Różowym Patrolom docieramy do młodych kobiet, ucząc je, jak prawidłowo wykonywać samobadanie piersi oraz podkreślając znaczenie regularnych badań kontrolnych”.
Niewystarczająca świadomość i niska zgłaszalność na badania profilaktyczne
W ostatnich latach odnotowuje się rosnącą tendencję w zakresie umieralności na ten nowotwór, co wiąże się z późnym wykrywaniem choroby. Pomimo funkcjonowania w Polsce programu przesiewowych badań mammograficznych, średnia zgłaszalność do programu wynosi jedynie 45 proc. uprawnionych kobiet, a w niektórych regionach odsetek ten spada nawet do 5 proc.. To alarmujące dane, które pokazują, że świadomość na temat raka piersi i potrzeba profilaktyki są wciąż niewystarczające.
Marta Sulimowicz, wicestarosta Piaseczyński, koordynatorka organizacji Kobiety w Centrum – oddział Lesznowola i ambasadorka Różowych Patroli, podkreśla wagę edukacji wśród młodszych kobiet:
„Cieszę się, że możemy poruszyć tak ważny temat, jak edukacja młodych kobiet o ryzyku raka piersi. Całkowicie zgadzam się, że świadomość wśród młodszych grup wiekowych jest niewystarczająca, a to przekłada się na późne diagnozy, których moglibyśmy uniknąć dzięki wcześniejszej edukacji i profilaktyce.”
Sulimowicz dodaje: „Podkreślenie działań OnkoCafe i Różowych Patroli, które poprzez prelekcje i fantomy piersi uczą młode kobiety, jak prawidłowo wykonywać samobadanie, jest kluczowe. Celem tych działań jest docieranie do jak najszerszego grona odbiorców, w tym także do bardzo młodych dziewcząt, które często nie zdają sobie sprawy z zagrożenia. Z dumą mogę powiedzieć, że z nauką docieramy już do uczennic 8. klas szkół podstawowych oraz szkół średnich na terenie powiatu piaseczyńskiego.”
Edukacja młodych matek i kobiet karmiących
Ważnym elementem działalności Różowych Patroli jest także edukacja kobiet, które niedawno zostały matkami. Sulimowicz podkreśla:
„Równie ważną grupą, którą edukujemy, są kobiety karmiące i te tuż po urodzeniu dziecka. Wiele z nich jest zaskoczonych, że również one znajdują się w grupie ryzyka. Powszechne jest przekonanie, że młode matki są 'chronione’ przed rakiem piersi, co niestety nie jest prawdą. Edukacja tych kobiet o konieczności samobadania i regularnych badań profilaktycznych jest równie istotna.”
Edukacja jako klucz do wczesnej diagnozy
Dorota Bator, pacjentka onkologiczna współpracująca z Fundacją OnkoCafe, dzieli się swoją osobistą historią:
„Mówi się, że rak nie boli, ale w moim przypadku wszystko zaczęło się od dziwnego bólu pod pachą. Początkowo go zbagatelizowałam, myśląc, że może naciągnęłam coś podczas ćwiczeń jogi. Mimo to postanowiłam skonsultować się z lekarzem, który natychmiast skierował mnie na USG. Gdybym nie posłuchała swojej intuicji, nie dostałabym tej diagnozy, bo ból szybko ustąpił. Dlatego warto wsłuchiwać się w swoje ciało. Samobadanie to ważne narzędzie w diagnostyce raka piersi, ale w moim przypadku się nie sprawdziło – guzek był ukryty głęboko.”
Bator apeluje do innych kobiet: „Ciągle odkładałam badania na później – zawsze było coś ważniejszego. Ale prawda jest taka, że nie ma nic ważniejszego niż nasze zdrowie. Dziewczyny, badajcie się – nie odkładajcie tego na później!”
Działania Fundacji OnkoCafe i Różowych Patroli, takie jak prelekcje i warsztaty, pomagają w szerzeniu świadomości na temat raka piersi wśród kobiet w każdym wieku. Regularne samobadanie piersi i badania profilaktyczne mogą znacząco zwiększyć szanse na wczesne wykrycie zmian, co pozwala na szybsze i bardziej skuteczne leczenie.
