XVI Konferencja Naukowo-Techniczna „Kotły małej mocy zasilane paliwem stałym – urządzenia grzewcze dla ogrzewnictwa indywidualnego”

W dniach 7-8 września 2023 r. w Brennej odbyła się wyjątkowa konferencja pt. Kotły małej mocy zasilane paliwem stałym – urządzenia grzewcze dla ogrzewnictwa indywidualnego. Wydarzenie przebiegało pod honorowym patronatem Ministerstwa Aktywów Państwowych i Polskiej Izby Ekologii, a jego głównymi organizatorami byli: Instytut Technologii Paliw i Energii (dawniej Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla) z Zabrza i Instytut Energetyki – Zakład Badań Urządzeń Energetycznych z Łodzi. Patronat medialny objął Wydawca magazynów Świat Kominków, Kominki PRO i portalu www.kominki.org. Już od ponad 15 lat, konferencja ta jest najważniejszym wydarzeniem integrującym branżę wytwórców indywidualnych urządzeń grzewczych.

Konferencja miała miejsce w zachwycającym otoczeniu Hotelu Kotarz Spa & Wellness usytuowanym w Brennej, u podnóża gór Beskidu Śląskiego. Urokliwe otoczenie beskidzkiej natury doskonale korespondowało z tematyką wydarzenia oraz stanowiło idealne tło do wymiany wiedzy i doświadczeń przedstawicieli branży kominkowej, zduńskiej, kotlarskiej, biomasy i węglowych paliw stałych. O najwyższą jakość prezentowanych treści zadbał Komitet Programowy w składzie: Sławomir Stelmach – Sekretarz Naukowy ITPiE, Paweł Mrugała – Instytut Energetyki, Dariusz Marciniak – Wydawca magazynów Świat Kominków i Kominki PRO oraz portalu www.kominki.org, Katarzyna Matuszek – Kierownik Lab. Tech. Spalania i Energetyki ITPiE. Dzięki ich zaangażowaniu i wiedzy, uczestnicy mieli dostęp do najaktualniejszych danych i informacji związanych z omawianą problematyką. Trzeba przyznać, że organizatorzy ze swojego zadania wywiązali się wzorowo i dołożyli wszelkich starań, aby spotkanie przebiegało w miłej, przyjaznej i merytorycznej atmosferze.

– Spotykamy się już szesnasty raz. Konferencja ta na stałe wpisała się już w pejzaż najważniejszych wydarzeń branżowych związanych z ogrzewaniem indywidualnym, które odbywają się na południu naszego kraju. Naszym głównym celem jest wymiana wiedzy i doświadczeń. W czasie dwóch dni intensywnych rozmów, uczestniczy mogą wziąć udział w wielu ciekawych i inspirujących rozmowach. Najważniejszą rzeczą jest jednak to, że obecnie jesteśmy w trakcie pełnej transformacji energetycznej, w tym bardzo szybkiej transformacji ogrzewnictwa indywidualnego. To gdzie byliśmy z kotłami węglowymi jeszcze parę lat temu – z tzw. kopciuchami – ten obraz znacząco się zmienił. Radykalnie przeszliśmy na urządzenia nowoczesne i ekologiczne – mówił dr inż. Aleksander Sobolewski, Dyrektor Instytutu Technologii Paliw i Energii w Zabrzu.

Podczas dwóch dni intensywnych rozmów, prelegenci poruszyli wiele istotnych kwestii. Najważniejsze z nich dotyczyły m. in.: programów dotacyjnych i kontrolnych urządzeń grzewczych, zapisów dotyczących Uchwał Antysmogowych, nowej oferty paliw niskoemisyjnych, prognoz dla rynku pomp ciepła. Jednak zagadnieniem, które rozpaliło uczestników drugiego dnia wydarzenia do czerwoności, był Rynek miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń (MOP). Wciąż galopująca do przodu ewolucja technologiczna, a także zachodzące zmiany klimatyczne sprawiły, że coraz większą uwagę przywiązuje się do rozwoju bardziej efektywnych, ekologicznych i lokalnych źródeł ciepła. W tym kontekście, rynek MOP staje się niezwykle fascynującym obszarem do rozważań, co skrzętnie wykorzystali zaproszeni do dyskusji eksperci.

Pierwszy do tablicy został wywołany prof. dr hab. inż. Tadeusz Juliszewski z Wydziału Inżynierii Produkcji i Energetyki Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Dyrektor Katedry Eksploatacji Maszyn, Ergonomii i Procesów Produkcyjnych swoje wystąpienie rozpoczął od krótkiej prezentacji na temat „Barier wykorzystania biomasy (drewna) do celów grzewczych”. Profesor URK przedstawił kluczowe obszary, w których drewno może być efektywnie wykorzystane jako źródło ciepła. Podkreślił znaczenie przekształcenia naturalnej biomasy na energię, po czym zaprezentował związki między omawianym zagadnieniem a ochroną środowiska. Wreszcie zadał kłam nieprawdziwym opiniom, które sugerują jakoby spalanie drewna: powodowało raka u ludzi, było przyczyną powstawania smogu i przyczyniało się do wycinki lasów.

Kolejnym prelegentem, który opowiadał o korzyściach wynikających z korzystania z drewna jako źródła energii był Wojciech Perek z Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Kominki i Piece. W swoim przemówieniu skoncentrował się na działalności Stowarzyszenia w ramach kampanii „Drewno Pozytywna Energia” oraz nakreślił jego rolę w edukacji społeczeństwa. Na koniec odpowiedział na bardzo ważne pytanie: jakie są przeszkody prawne w rozwoju miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń (pieców i kominków) na drewno?

– Jest cały szereg przeszkód prawnych, począwszy od wszystkim znanych uchwał antysmogowych i programów ochrony powietrza. Uchwały antysmogowe są to przepisy lokalne, które wprowadzają na danym obszarze zakazy eksploatacji wybranych urządzeń, np. kominków lub pieców. Z kolei programy ochrony powietrza, które również wpisują się w przepisy lokalne i są uchwalane przez samorządy wojewódzkie, polegają na tym, że w tzw. dni smogowe – gdy przekroczone są normy stężeń szkodliwych substancji w powietrzu – zabronione są różne aktywności, takie jak: koszenie trawników, używanie dmuchaw czy korzystanie z kominków, które nie są jedynym źródłem ciepła. W ramach działalności OSKP i prowadzonych przez nas badań wykazaliśmy, że poziomy emisji zanieczyszczeń z nowoczesnych urządzeń są znacznie niższe niż te przyjmowane przez urzędy – zaznaczył Wojciech Perek z Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Kominki i Piece.

Trzecią osobą, która wystąpiła przed zgromadzonym audytorium był Ryszard Buczek – inżynier, mistrz zduński, reprezentujący Cech Zdunów Polskich. Podczas wygłoszonej prelekcji wyjaśnił kim jest zdun, a następnie podzielił się swoją wiedzą na temat tradycyjnych technik zduńskich oraz współczesnych innowacji w tej dziedzinie. Przedstawił zarówno kulturowe, jak i techniczne aspekty tego pięknego fachu i rzemiosła.

Na konferencji nie mogło zabraknąć głosu ze strony przedstawiciela biznesu. Z tego zadania doskonale wywiązał się Łukasz Mika z firmy Defro – lidera i jednego z największych producentów urządzeń grzewczych w Europie. Przewodnim tematem jego wystąpienia były „Automatyczne piece zasilane pelletem drzewnym”. W oparciu o przygotowaną wcześniej prezentację, omówił zalety i korzyści wynikające z użytkowania pieców opalanych czystym, ekologicznym pelletem drzewnym. Wymienił również liczne korzyści, które mogą płynąć z ich stosowania w kontekście ogrzewania pomieszczeń.

Ważną kwestię w prezentacji pt.: „Drewno i kominki – konieczne czy zbędne elementy transformacji energetycznej w Polsce” poruszył Dariusz Marciniak – Wydawca magazynów Świat Kominków, Kominki PRO i portalu www.kominki.org. Jego zdaniem obwinianie kominków i drewna za smog w Polsce i za śmierć tysięcy ludzi oraz krucjata przeciw kominkowej branży i użytkownikom kominków to zwyczajne pomówienia. Nie tylko nie mają one żadnych podstaw naukowych, ale i w warunkach realnych są zupełnie nietrafione. W swojej wypowiedzi wspominał, że polscy fachowcy i polskie produkty kominkowe cieszą się uznaniem klientów w wielu krajach na całym świecie.

Jako ostatni zaprezentował się Konrad Kućmierz z Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Kominki i Piece. W swojej płomiennej przemowie skupił się na relacji człowieka z ogniem, zarówno w aspekcie historycznym, jak i technologicznym. Nawiązując do tematu wystąpienia – „Człowiek i ogień – natura, technika i kooperacja”, wielokrotnie podkreślał jak ważna jest współpraca między ludźmi w dziedzinie ogrzewania i technologii grzewczych.

Na zakończenie panelu odbyło się podsumowanie i zakończenie konferencji, które poprowadził Sławomir Stelmach – Sekretarz Naukowy Instytutu Technologii Paliw i Energii. W swoim podsumowaniu sformułował kluczowe wnioski wynikające z dyskusji oraz zaznaczył wagę dalszych badań i działań w kontekście rozwoju rynku MOP. Zwrócił również uwagę na to, że jest to dynamicznie rozwijający się sektor, który łączy innowacje technologiczne z tradycją i zrównoważonym rozwojem. Dzięki coraz bardziej ekologicznym i wydajnym rozwiązaniom, rynek ten odgrywa kluczową rolę w dążeniu do ograniczenia wpływu na środowisko, zapewnienia komfortowego ciepła i bezpieczeństwa energetycznego w naszych domach. W miarę jak ten rynek ewoluuje, warto śledzić go na bieżąco, aby wybrać najlepsze rozwiązanie grzewcze dla nas i dla naszej planety.